Монгол Улсын зээлийн зах зээлд анхаарал татсан өөрчлөлт гарч, чанаргүй зээлийн хэмжээ түүхэндээ өндөр түвшинд хүрээд байна. Үндэсний Статистикийн Хорооны хамгийн сүүлийн үеийн мэдээллээр 2025 оны гуравдугаар сарын эцсийн байдлаар чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл 2 их наяд төгрөгт хүрсэн нь өмнөх сараас 35.7 тэрбум төгрөгөөр буюу 1.8 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

Нийт зээлийн дүнгийн 90.8 хувийг хэвийн зээл бүрдүүлж байгаа ч чанаргүй зээлийн огцом өсөлт нийт эдийн засгийн эрүүл мэндэд сэрэмжлүүлэх дохио болж байна. Хэвийн зээлийн өрийн үлдэгдэл 35.3 их наяд төгрөгт хүрсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 36.6 хувиар буюу 9.4 их наяд төгрөгөөр өссөн үзүүлэлт юм. Энэ нь эдийн засгийн идэвхжил, хэрэглээний өсөлттэй холбоотой байж болох ч зээлийн чанартай холбоотой эрсдэл дагалдаж эхэлж байна.

Үүнтэй зэрэгцэн “анхаарал хандуулах зээлийн” ангилалд орсон өрийн хэмжээ мөн өссөөр байгаа нь бас нэг сөрөг дохио юм. Тодруулбал, энэ төрлийн зээлийн өрийн үлдэгдэл 1.5 их наяд төгрөгт хүрсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 280.7 тэрбум, харин өмнөх сараас 75.2 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн байна. Энэ нь зээлдэгчдийн төлбөрийн чадвар суларч буйг, эсвэл эдийн засгийн тодорхойгүй нөхцөл байдал хэрэглээний зээлд сөргөөр нөлөөлж байгааг илтгэж байна.

Сүүлийн үед инфляцын түвшин, өрхийн бодит орлого, валютын ханшийн савлагаа зэрэг хүчин зүйлс банкны зээлийн чанарт шууд болон шууд бусаар нөлөөлж буйг шинжээчид онцолж буй. Хэдийгээр хэвийн зээлийн хэмжээ өсч буй нь эдийн засгийн идэвхийг илэрхийлж байгаа мэт боловч чанаргүй зээлийн хуримтлал банкны салбарт эрсдэл дагуулж болзошгүйг эдийн засагчид анхааруулж байна.

Энэ бүхний зэрэгцээ Монголбанк болон арилжааны банкууд зээлийн хяналт, ангиллыг сайжруулах, эрсдэлийн сан бүрдүүлэлтийг чангатгах алхмуудыг хийх шаардлага улам бүр тулгамдаж байна. Зээлийн бодлого нь зүгээр нэг өсөлт рүү чиглэх бус, чанарт төвлөрөх үе эхэлж байна гэж хэлж болохоор боллоо.