Засгийн газрын Бүрэн Эрхт Төлөөлөгч Ж.Батзандан өнөөдөр стратегийн ордуудыг төрийн эзэмшилд бүртгэх хэлэлцээрийн явцыг олон нийтэд танилцуулж, “Нэгэнт эхэлсэн энэхүү ажил үр дүнгээ өгч эхэлсэн” гэж мэдэгдлээ. Хамгийн эхэнд Эрдэнэтийн зэс-молибдены орд болон түүний үүсмэл ордын асуудал яригдаж буй бөгөөд энэ ордыг ашиглаж буй “Эрдмин”, “Ачит Ихт”, “Зэс Эрдэнийн хувь” гэсэн гурван компанитай хэлэлцээ гуравдугаар сард эхэлсэн бөгөөд долдугаар сар гэхэд бүрэн дуусгах төлөвтэй гэдгээ тодруулав.

Ж.Батзанданы мэдээлснээр “Эрдмин” ХХК 27 жил орчим ашигласны эцэст нийт 198.6 тэрбум төгрөгийн татвар төлсөн ч төрийн хүртэх өгөөж 35 хувьд л хүрчээ. Харин 2014 оноос үйл ажиллагаа явуулж буй “Ачит Ихт” компанийн борлуулалт 1.7 их наяд төгрөгт хүрсэн ч өгөөжийн хувь 23 хувийн өгөөжтэй байгаа аж. “Зэс Эрдэнийн хувь” компанийн тухайд 232.5 тэрбум төгрөгийн орлого олоод буй ч улсад өгөх өгөөж ердөө 3.2 хувьтай байгаа нь анхаарал татаж байна. Иймээс дээрх гурван компанийн өгөөжийг 51 хувьд хүргэх чиглэл Засгийн газраас өгөгджээ. Зөвхөн Эрдэнэтийн үүсмэл орд ашиглаж буй эдгээр гурван компанийн өгөөжийг 51 хувьд хүргэхэд төсөвт нэмэлтээр 685.6 тэрбум төгрөг төвлөрөх боломжтой байна. Энэ нь зөвхөн нэг ордын хүрээнд хийгдэх тохиролцооны үр дүн ямар хэмжээний төсвийн орлого нэмэх чадамжтайг харуулж байна.

Түүнээс гадна Нарийнсухайтын нүүрсний ордод үйл ажиллагаа явуулж буй долоон компанид урилга илгээсэн бол МАК, “Саусгоби Сэндс” зэрэг томоохон компани албан ёсоор хэлэлцээнд оролцохоор болжээ. Цагаан суваргад ч мөн гурван компанийн нэр тодроод буй. Нийт 26 аж ахуйн нэгж стратегийн ордын лиценз эзэмшдэг бөгөөд эхний ээлжинд 10 гаруй компанитай хэлэлцэхээр Засгийн газрын баг ажиллаж байгаа аж.

“Монголын Алт” (МАК) компани ч даваа гарагт төрд ногдох хувийн талаар хэлэлцээ эхлүүлэх албан бичгээ ирүүлсэн бол “Саусгоби Сэндс”-тэй ирэх лхагва гарагт хэлэлцээний эхний шатны уулзалт товлогджээ.

Хамгийн гол анхаарал татсан сэдэв бол стратегийн ордын жагсаалт өргөжих тухай асуудал байв. Ирэх долоо хоногт УИХ-ын чуулганаар стратегийн ордуудын жагсаалтад 39 шинэ ордыг нэмэх асуудлыг хэлэлцэх товтой байгаа бөгөөд үүнд Засгийн газрын Бүрэн Эрхт Төлөөлөгч Ж.Батзандан тодорхой саналаа өгөөд байгаа ажээ. Тодруулбал, түүний саналд Баянхөндий болон Алтан нар орд, Хармагтайн орд, Халзан бүрэгтэйн орд, Хотгорын орд, Баянголын орд, Хөшөөтийн нүүрсний орд, Айл баянгийн нүүрсний орд, Эрдэнэбулагийн нүүрсний орд зэрэг орд багтаж буй бөгөөд эдгээрийг стратегийн ангилалд оруулах тухай саналаа Засгийн газарт албан ёсоор хүргүүлжээ.

Ж.Батзандан “Стратегийн ордын өгөөж ард түмэнд шууд очдог байх ёстой. Энэ бол зөвхөн эдийн засгийн асуудал биш, шударга ёсны үндэс суурь юм” гэж онцоллоо. Эндээс үзэхэд ирэх саруудад стратегийн орд эзэмшигч бусад аж ахуйн нэгж ч төрийн төлөөлөлтэй хэлэлцээний ширээний ард суух хүлээлттэй байна.