АНУ-ын The New York Times-д мэдээлснээр, сүүлийн жилүүдэд компьютерын шинжлэх ухааны чиглэлээр төгсөгчдийн ажиллах боломж эрс хумигдаж, тэр ч байтугай хамгийн нэр хүндтэй их сургуулиудын төгсөгчид ч ажлын байр олоход хүндрэлтэй болж байна.

2022 онд компьютерын шинжлэх ухаан мэргэжлээр суралцах нь өндөр цалинтай, тогтвортой карьерын баталгаа мэт санагдаж байв. Цахиурын хөндийд шинээр төгсөгчдөд хэдэн зуун мянган ам.долларын санал ирдэг бөгөөд жилд 300 мянган ам.долларын цалин авах боломж хэвийн үзэгдэл байлаа. Гэвч 2025 он гэхэд нөхцөл байдал эрс өөрчлөгдөв.

Судалгаагаар, 22–27 насны их сургуулийн төгсөгчдийн дунд компьютерын шинжлэх ухааны чиглэлийнхний ажилгүйдлийн түвшин 6.1%, компьютерын инженерийнх 7.5%-д хүрсэн нь биологи, урлагийн түүхийн мэргэжлээр төгсөгчдийн 3%-тай харьцуулахад хоёр дахин өндөр үзүүлэлт юм. Зарим төгсөгчид хэдэн зуун, бүр мянга мянган ажилд өргөдөл илгээсэн ч ганц ч санал авч чадаагүй байна.

Шалтгааныг шинжээчид хоёр хүчин зүйлтэй холбон тайлбарлажээ. Нэгдүгээрт, 2021–2022 оны технологийн салбарын хөрөнгө оруулалтын огцом өсөлт, эрэлт нь төгсөгчдийн тоог хэт өсгөсөн бол 2023 оноос эхэлсэн эдийн засгийн хямрал, өндөр хүүгийн бодлого нь салбарын ажлын байрыг эрс цөөрүүлжээ. 2022 оны дөрөвдүгээр сард 478 мянгад хүрсэн технологийн ажлын байрны орон тоо 2023 оны гуравдугаар сард 163 мянга болж буурсан бөгөөд Amazon, Meta, Microsoft зэрэг компани нийт 260 мянга гаруй ажилтнаа цомхотгосон байна.

Хоёрдугаарт, хиймэл оюун ухааны хөгжлийн хурд, тухайлбал ChatGPT зэрэг хиймэл оюуны хэрэгслүүд нь программчлалын олон үйлдлийг автоматжуулж, шинэ төгсөгчдийн боломжийг хязгаарлаж байна.

АНУ-д 2024 онд компьютерын шинжлэх ухааны чиглэлээр суралцагч бакалаврын оюутны тоо 170 мянгад хүрсэн нь 2014 оны үзүүлэлтээс хоёр дахин өссөн байна. Гэвч тэдний олонх нь одоо бараг байхгүй болсон өндөр цалинтай технологийн зах зээлд зориулж бэлтгэгдсэн байна. The New York Times нийтлэлд дурдсанаар, Орегон мужийн их сургуулийг компьютерын шинжлэх ухааны зэрэгтэй төгссөн нэгэн залуу 5,762 ажилд өргөдөл өгч, 13 ярилцлагад оролцсон ч нэг ч санал аваагүй бөгөөд эцэстээ ажлын туршлагагүй гэсэн шалтгаанаар McDonald’s-д ч тэнцээгүй аж.

Мэргэжилтнүүдийн үзэж буйгаар, технологийн салбарын хэт өсөлт, дараа нь гарсан огцом бууралт, мөн их сургуулийн боловсролын дөрвөн жилийн хоцрогдол нь өнөөгийн ажилгүйдлийн гол шалтгаан болжээ. Шинжээчид төгсөгчдөд зөвхөн технологийн компаниудад бус, мэдээллийн технологийн менежмент болон бусад салбар дахь боломжийг эрэлхийлэхийг зөвлөж байна.